-
Thường trựcTrần Như Hoàng:
SĐT: 090 118 9135
Email: xangoclu@gmail.com
Đang Online : | 4 |
Tổng Lượt Online : | 1188681 |
ĐÌNH ĐỤN
Nằm tại xóm chợ của xã Ngọc Lũ. Đình ở ngay tại khu vực chợ Chủ, quay mặt ra bãi rộng. Tại đây, vào năm 1930 sau khi Đảng ra đời nhân dân địa phương đã kéo lên huyện lị đấu tranh đòi bỏ sổ thu, chi.
Đình có 3 gian, không rõ xây dựng từ bao giờ, trùng tu năm Đinh tỵ, từ thời vua Duy Tân (1907). Ba mặt: đằng sau và hai bên xây bít dốc. Đằng trước là hệ thống cửa gỗ, mái lợp ngói nam, Các cấu kiện kiến trúc được soi chỉ, chạm nhấn, đường nét mềm mại, thanh thoát.
Hiện nay ở khu vực chợ Chủ gần Đình Đụn có một tấm bia đá nói về việc trùng tu lại chợ này vào năm 1861 toàn văn tấm bia dịch như sau:
Bia ghi việc trùng tu chợ Kim Lũ:
Từng nghe xưa thánh nhân mở chợ, cốt gom người vào góp của thiên hạ để trao đổi, nhờ đó mà hưng thịnh. Vua Văn Hoàng xưa mở quán chợ để đưa học trò bốn phương lại, đó là gương sáng của việc trước đây. Cho nên sự vui vẻ của người, chả lẽ chỉ viết vào giấy ghi vào vải mà không dựng bia khắc sâu vào đá để lại muôn đời sao? Yêu mến Việt Nam đất tốt, tên xưng Kim Lũ làng to đã có chợ phiên, nguyên xưa dấu cũ muôn dòng cuộn chầu về, mạch từ thiên thị, thiên hoàng sừng sững muôn trùng ôm lấy. Tốt đẹp thay, non song bền vững, vươn lên quán vững vàng, lầu rồng chạm kẻ soi sà, hàng cột chống trời đồ sộ, gác phượng đắp đền xây móng phúc, tường hiên kè đá vững vàng, quy mô hơn hẳn ngày xưa. Nhờ vậy chế độ càng thêm mới mẻ, xem địa hình tốt đẹp nên đời đời sinh được công khanh, thật là trời dựng mối rường, các họ nối nhiều quan quý. Quang cảnh ấy, cây trác nhả khói lam trùm lên lối Ngọc, hoa mai màu tuyết trắng như băng, há chẳng bảo rằng bốn bề tươi đẹp. Đất tốt tiên cảnh là đây, chốn này dân không ngừng đến, bán mua mong nhiều lợi, phải chăng đó là mục đích đạt ra? Buổi mùa xuân nở nên pháp hội, tiết hạ lại dựng bia văn. Thấy long bá xe loan, biết rằng có phật đều ở đầm sen nhà Ngọc. Chốn nào chẳng tiện, cả nhà ăn lộc nước, đời đời xe ngựa chen nhau. Buôn luôn áo mũ rạng cho nhà, gia đình hội họp sự nghiệp để ngàn năm. Cũng là mạch nước non lâu dài, muôn nơi đưa vai vào chầu nhà Hạ, bưng ngọc từ phương xa đến cúng vua Hán, đem dâng của quý nhằm ngôi vua được vững vàng, để đạo thánh được rộng rãi. Dâng thuốc lên lầu vàng, chúc nhà vua sống lâu muôn tuổi; Sách chép việc này có không biết bao bầy tôi hiền. Thần tiên sống muôn tuổi trên đời, các cụ trở lên trụ cột của triều đình. Lúc bấy giờ ai chẳng tán tụng công lao khen ngợi đạo đức mà nêu thành việc tốt để lại phúc hay sao? Dẫu có khắc vào đá, chép nên thơ cũng không thể hình dung nổi những việc trên. Kinh thi nói rằng: Có đức lớn hẳn được lộc, danh, thọ. Càng nghĩ càng thấy rất hiệu nghiệm Công đức ấy nên ghi vào đá để mãi mãi về sau:
Vậy có bài minh rằng:
Vận mở triều vua
Trời sinh thánh chúa
Vua thời đường ngu
Quân giầy thăng võ
Khôi phục kinh đô
Thu về đất cũ
Mọi việc về trầu
Phương xa khoản phụ
Trìu mến Việt Nam
Có làng Ngọc Lũ
Tả dòng thanh long
Hữ gò bạch hổ
Đất ứng mười toàn
Thế gồm bốn thứ
Đất ấy linh thiêng
Sinh người tuấn tú
Võ chức tam công
Văn gồm sáu bộ
Vui nghiệp tứ dân
Tiếng thơm muôn thủa
Tục tốt nết hay
Lắm người nhiều của
Chợ họp thêm đông
Chọc trời quán mở
Xây dựng quy mô
Ổn định chế độ
Buôn bán vui mừng
Của cải tích tụ
Hội mở rộng ra
Công to rộng mở
Phật tổ chứng minh
Trời xanh bảo hộ
Người thỏa đền xuân
Nền xây cõi thọ
Nhà được yên vui
Nước dài phúc lộc
Đạo vua rộng ra
Cơ đồ củng cố
Tuổi vua không cùng
Hiền tài giúp đỡ
Xã được lâu dài
Làng vui giàu có
Công sáng đất trời
Tên nên vũ trụ
Bia đá khắc vào
Đời sau nghi nhớ.
Triều nhà Lê niên hiệu Chính Hòa muôn năm.
Năm thứ 2 tháng 4 là ngày lành (1681)
Xã chính Trần Khắc Đỗ và Phạm Công Côn cùng ghi
Tổng xã quắc thị trường Quốc Tử Giám, học trò thượng xá, trùm trưởng hội văn họ Đặng xin phụng soạn.
Tên người viết bia là học trò trong xã ghi.
Người khắc bia là Hạ Duy Năng, người thôn Đà xã An Hoạch huyện Đông Sơn, phủ Thuận Thiên.
Sau đây ghi tên các quan viên và viên chức trong xã:
Hôi chủ quan viên là Tào Khê Hầu, Trần Như Uyên, con quan viên Trần Như Tất, trùm quan viên trong xã con Đĩnh Phái Hầu, Trần Như Hoan và các giáp.